دوشنبه، ١٩ خرداد ١٣٨٨
نخست می‌خواستم به خاطر به روز نشدن طولانی جام جم از عزیزان پوزش بخواهم. در هفته‌های گذشته خیلی سیرکار بودم و این گرفتاری‌ها اجازه نمی‌داد که به جام جم رسیدگی نمایم. جند روزی پیش روی تارنگار یک درویش نیز مطلب جالبی در باره‌ی وضع تارنگارهای تاجیک نشر شده، که مثل همیشه پر از مهر بود. در واقع حق با اوست که به روز نمودن تارنگارهارا هم "جزئی از... کارهایمان بدانیم."
در روزهای آخر صحبت‌های زیادی در باره‌ی پیام رییس جمهور آمریکا به عالم اسلام هست. در واقع این سخنرانی که در شهر قاهره برگذار گردید، به میلیون‌ها مسلمانان و غیر مسلمانانی که در کشورهای عمدتاً مسلمان‌نشین به سر می‌برند، یک نوع امیدی برای آینده‌ی نیک اندوخت. این سخنرانی خیلی ماهرانه اجرا شده بود و پیام تازه‌ای‌را به جهان اسلام ارسال نمود. هیچ یک رییس جمهور آمریکا پیش از این چنین سخنانی‌را نگفته.
به هر حال، به نظر بنده، نباید از شنیدن این سخنان فکر کنیم که اوضاع دیگر شده. یک رییس جمهور و با یک سخنرانی (همان طوری که خود اوباما گفت) نمی‌تواند اوضاع‌را به کل تغییر نماید. این پیام یک پیامی بود واقعبینانه و تلاشی بود حساب‌کارانه برای کاهش دادن بدبینی آمریکا که امروز نه تنها در جهان اسلام بلکه میان تمام مردمان آزادمنش پهن شده. بنده با اعتقاد رشید غنی، کارشناس تاجیک در مسائل خاور میانه موافقم که در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی فارسی می‌گوید این سخنان دوستانه نیستند، بلکه "از نتیجه‌ی شکست آمریکا در افغانستان و عراق برمی‌آید و بیشتر تصمیمی پراگماتیکی می‌باشد."
بنده معتقدم که سیاست‌های بنیادی آمریکا تغییر نیافته و این است که امروز برای آمریکا مهم می‌داند بدبینی‌را نصبت به خود کاهش دهد. خود اوباما اعلام نمود که رابطه‌ی آمریکا و رژیم صحیونیست استثنایی است و این دو به همیشه به هم نزدیک خواهند بود. آمریکا امروز با یک نوع بنبستی در خاور میانه و بسیاری از کشورهای دیگر روبرو شده، که برای پیشبر سیاست‌هایش خیلی ضررآور است.
تا آن روزی که ما در واقع عملی‌را که تغییر در سیاست‌های آمریکارا نشان می‌دهد ببینیم، نمی‌توانیم به حرف‌های دولت‌مردان آمریکایی اعتقاد داشته باشیم. آمریکا، مثل هر یک کشور نیرومند، هر کاری‌را برای سلطه‌طلبی خویش خواهد کرد – از جمله گول زدن مردم با حرف‌های شیرین. اگر آمریکا جهانیان‌را باور کناند که سیاست‌هایش عوض شده و امروز در پی سلطه‌خواهی نیست و تنها مناسبات سازشکارانه‌را می‌خوهد، پیش‌برد آن سیاست‌های امپریولیستی خودرا آسان خواهد کرد. کشوری مثل آمریکا هیچ گاه نمی‌تواند از آن خواسته‌های سلطه‌طلبی رو گرداند چون این همه بر سود آن‌هاست.
گذشته از آن، بنده باوری کامل دارم که ایران در سیاست خارجی آمریکا از اولیت‌هایی برخردار است. هم جنگ افغانستان، هم جنگ عراق و هم حضور اقتسادی و نظامی آمریکا در خلیج فارس و ترکیه همه به خاطر ایران است. حتا تصمیم آمریکا برای بالا بردن نفوظ خود در منطقه‌ی قفقاز از مسائل ایران دور نیست. البته در سیاست آمریکا در قفقاز روسیه از اولیت برخردار است، ولی ایران هم از فکر شکل‌دهندگان سیاست آمریکا در قفقاز دور نیست. ایران تنها تهدیدی در خاور میانه علیه سلطه‌ی آمریکاست. البته درست است که آمریکا دوست دارد با سایر کشورها روابط سازشکارانه‌ای داشته باشد، ولی همه‌ی این محدودیت‌هایی‌را دارد. توسعه‌ی سایر کشورها در معرض محدودیت‌های آمریکا قرار دارند. آمریکا (مثل هر ابرقدرت دیگری) نمی‌گذارد هیچ کشوری مانع منافعش در منطقه‌ای باشد یا هیچ کشوری از آن نیرومندتر باشد.
در کل هیچ تازگیی در سیاست خارجی آمریکارا تا به حال ندیده‌ام. آمریکا همانا می‌کوشد که نفوذش‌را در جهان بیشتر نماید و منافع اقتسادی خودرا تأمین نماید. گذشته از آن، آن رباطه‌ای که آمریکا با رژیم صحیونیست دارد، به هیچ وجه به سود ملت مظلوم فلسطین نخواهد بود. رژیم صحیونیست بسط (extension/протяжение) امپریولیسم غرب (امروز آمریکا) در منطقه است و وجود آن همیشه مانع آزادی و استقلال منطقه خواهد بود.
نخست می‌خواستم به خاطر به روز نشدن طولانی جام جم از عزیزان پوزش بخواهم. در هفته‌های گذشته خیلی سیرکار بودم و این گرفتاری‌ها اجازه نمی‌داد که به جام جم رسیدگی نمایم. جند روزی پیش روی تارنگار یک درویش نیز مطلب جالبی در باره‌ی وضع تارنگارهای تاجیک نشر شده، که مثل همیشه پر از مهر بود. در واقع حق با اوست که به روز نمودن تارنگارهارا هم "جزئی از... کارهایمان بدانیم."
در روزهای آخر صحبت‌های زیادی در باره‌ی پیام رییس جمهور آمریکا به عالم اسلام هست. در واقع این سخنرانی که در شهر قاهره برگذار گردید، به میلیون‌ها مسلمانان و غیر مسلمانانی که در کشورهای عمدتاً مسلمان‌نشین به سر می‌برند، یک نوع امیدی برای آینده‌ی نیک اندوخت. این سخنرانی خیلی ماهرانه اجرا شده بود و پیام تازه‌ای‌را به جهان اسلام ارسال نمود. هیچ یک رییس جمهور آمریکا پیش از این چنین سخنانی‌را نگفته.
به هر حال، به نظر بنده، نباید از شنیدن این سخنان فکر کنیم که اوضاع دیگر شده. یک رییس جمهور و با یک سخنرانی (همان طوری که خود اوباما گفت) نمی‌تواند اوضاع‌را به کل تغییر نماید. این پیام یک پیامی بود واقعبینانه و تلاشی بود حساب‌کارانه برای کاهش دادن بدبینی آمریکا که امروز نه تنها در جهان اسلام بلکه میان تمام مردمان آزادمنش پهن شده. بنده با اعتقاد رشید غنی، کارشناس تاجیک در مسائل خاور میانه موافقم که در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی فارسی می‌گوید این سخنان دوستانه نیستند، بلکه "از نتیجه‌ی شکست آمریکا در افغانستان و عراق برمی‌آید و بیشتر تصمیمی پراگماتیکی می‌باشد."
بنده معتقدم که سیاست‌های بنیادی آمریکا تغییر نیافته و این است که امروز برای آمریکا مهم می‌داند بدبینی‌را نصبت به خود کاهش دهد. خود اوباما اعلام نمود که رابطه‌ی آمریکا و رژیم صحیونیست استثنایی است و این دو به همیشه به هم نزدیک خواهند بود. آمریکا امروز با یک نوع بنبستی در خاور میانه و بسیاری از کشورهای دیگر روبرو شده، که برای پیشبر سیاست‌هایش خیلی ضررآور است.
تا آن روزی که ما در واقع عملی‌را که تغییر در سیاست‌های آمریکارا نشان می‌دهد ببینیم، نمی‌توانیم به حرف‌های دولت‌مردان آمریکایی اعتقاد داشته باشیم. آمریکا، مثل هر یک کشور نیرومند، هر کاری‌را برای سلطه‌طلبی خویش خواهد کرد – از جمله گول زدن مردم با حرف‌های شیرین. اگر آمریکا جهانیان‌را باور کناند که سیاست‌هایش عوض شده و امروز در پی سلطه‌خواهی نیست و تنها مناسبات سازشکارانه‌را می‌خوهد، پیش‌برد آن سیاست‌های امپریولیستی خودرا آسان خواهد کرد. کشوری مثل آمریکا هیچ گاه نمی‌تواند از آن خواسته‌های سلطه‌طلبی رو گرداند چون این همه بر سود آن‌هاست.
گذشته از آن، بنده باوری کامل دارم که ایران در سیاست خارجی آمریکا از اولیت‌هایی برخردار است. هم جنگ افغانستان، هم جنگ عراق و هم حضور اقتسادی و نظامی آمریکا در خلیج فارس و ترکیه همه به خاطر ایران است. حتا تصمیم آمریکا برای بالا بردن نفوظ خود در منطقه‌ی قفقاز از مسائل ایران دور نیست. البته در سیاست آمریکا در قفقاز روسیه از اولیت برخردار است، ولی ایران هم از فکر شکل‌دهندگان سیاست آمریکا در قفقاز دور نیست. ایران تنها تهدیدی در خاور میانه علیه سلطه‌ی آمریکاست. البته درست است که آمریکا دوست دارد با سایر کشورها روابط سازشکارانه‌ای داشته باشد، ولی همه‌ی این محدودیت‌هایی‌را دارد. توسعه‌ی سایر کشورها در معرض محدودیت‌های آمریکا قرار دارند. آمریکا (مثل هر ابرقدرت دیگری) نمی‌گذارد هیچ کشوری مانع منافعش در منطقه‌ای باشد یا هیچ کشوری از آن نیرومندتر باشد.
در کل هیچ تازگیی در سیاست خارجی آمریکارا تا به حال ندیده‌ام. آمریکا همانا می‌کوشد که نفوذش‌را در جهان بیشتر نماید و منافع اقتسادی خودرا تأمین نماید. گذشته از آن، آن رباطه‌ای که آمریکا با رژیم صحیونیست دارد، به هیچ وجه به سود ملت مظلوم فلسطین نخواهد بود. رژیم صحیونیست بسط (extension/протяжение) امپریولیسم غرب (امروز آمریکا) در منطقه است و وجود آن همیشه مانع آزادی و استقلال منطقه خواهد بود.
Душанбе, 19 хурдоди 1388
Нахуст мехостам ба хотири ба рӯз нашудани тӯлонии Ҷоми Ҷам аз азизон пӯзиш бихоҳам. Дар ҳафтаҳои гузашта серкор будам ва ин гирифториҳо иҷоза намедод, ки ба Ҷоми Ҷам расидагӣ намоям. Чанд рӯзе пеш рӯйи торнигори Як Дарвеш низ матлаби ҷолибе дар бораи вазъи торнигорҳои тоҷик нашр шуда, ки мисли ҳамеша пур аз меҳр буд. Дар воқеъ ҳақ бо ӯст, ки ба рӯз намудани торнигорҳоро ҳам “ҷузъе аз... корҳоямон бидонем.”
Дар рӯзҳои охар сӯҳбатҳои зиёде дар бораи паёми раиси ҷумҳури Омрико ба олами Ислом ҳаст. Дар воқеъ ин суханронӣ, ки дар шаҳри Қоҳира баргузор гардид, ба милюнҳо мусалмонон ва ғайри мусалмононе ки дар кишварҳои умдатан мусалмоннишин ба сар мебаранд, як навъ умеде барои ояндаи нек андӯхт. Ин суханронӣ хеле моҳирона иҷро шуда буд ва паёми тозае ба ҷаҳони Ислом ирсол намуд. Ҳеч як раиси ҷумҳури Омрико пеш аз ин чунин яу суханонеро нагуфта.
Ба ҳар ҳол, ба назари банда, аз шунидани ин суханон фикр кунем, ки авзоъ дигар шуда. Як раиси ҷумҳур ва бо як суханронӣ (ҳамон тавре, ки худи Убомо гуфт) наметавонад авзоъро ба кулл тағйир намояд. Ин паём як талоше буд воқеъбинона ва талоше буд ҳисобкорона барои коҳишдодани бадбинии Омрико, ки имрӯз на танҳо дар ҷаҳон Ислом, балки миёни тамоми мардумони озодманиш паҳн шуда. Банда бо этиқоди Рашиди Ғанӣ, коршиноси тоҷик дар масоъили Ховари Миёна мувофиқам, ки дар мусоҳибае бо БӣБӣСӣ Форсӣ мегӯяд ин суханон дӯстона нестанд, балки “аз натиҷаи шикасти Омрико дар Афғонистон ва Ироқ бармеояд ва бештар тасмиме перогмотикӣ мебошад.”
Банда мӯътақидам, ки сиёсатҳои бунёдии Омрико тағйир наёфта ва ин аст, ки имрӯз Омрико муҳим медонад бадбиниро нисбат ба худ коҳиш диҳад. Худи Омрико эълом намуд, ки робитаи Омрико ва режими Саҳюнист истисноӣ аст ва ин ду ҳамеша ба ҳам наздик хоҳанд буд. Омрико имрӯз бо як навъ бунбасте дар Ховари Миёна ва бисёре аз кишварҳои дигар рӯ ба рӯ, ки барои бештари сиёсатҳояш хеле зараровар аст.
То он рӯзе, ки мо дар воқеъ амалеро, ки тағйир дар сиёсатҳои Омрикоро нишон медиҳад бубинем, наметавонем ба ҳарфҳои давлатмардони Омрико эътиқод дошта бошем. Омрико, мисли ҳар як кишвари нерӯманд, ҳар кореро барои салтаталабии хеш хоҳад кард – аз ҷумла гӯл задани мардум бо ҳарфҳои ширин. Агар Омрико ба ҷаҳониёнро бовар кунонад, ки сиёсатҳояш иваз шуда ва имрӯз дар пайи салтахоҳӣ нест ва танҳо муносиботи созишкоронаро мехоҳад, пешбурди он сиёсатҳои имперюлистии худро осон хоҳад кард. Кишваре мисли Омрико ҳеч гоҳ наметавонад аз он хостаҳои салталабӣ рӯ гардонад, чун ин ҳама бар суди онҳост.
Гузашта аз он, банда боварии комил дорам, ки Эрон дар сиёсати хориҷии Омрико аз аввалиятҳое бархурдор аст. Ҳам ҷанги Афғонистон, ҳам ҷанги Ироқ ва ҳам ҳузури иқтисодиву низомии Омрико дар Халиҷи Форс ва Туркия ҳама ба хотири Эрон аст. Ҳатто тасмими Омрико барои боло бурдани нуфузи худ дар минтақаи Қафқоз аз масоъили Эрон дур нест. Албатта дар сиёсати Омрико дар Қафқоз Русия аз аввалият бархурдор аст, вале Эрон ҳам аз фикри шаклдиҳандагони сиёсати Омрико дар Қафқоз дур нест. Эрон танҳо таҳдиде дар Ховари Миёна алайҳи салтаи Омрикост. Албатта дуруст аст, ки Омрико дӯст дорад бо соири кишварҳо равобити созишкоронае дошта бошад, вале ҳамаи ин маҳдудиятҳоеро дорад. Тавсиъаи соири кишварҳо дар маърази маҳдудиятҳои Омрико қарор доранд. Омрико (мисли ҳар абаркудрати дигаре) намегузорад ҳеч кишваре монеъи манофеъаш дар минтақае бошад ё ҳеч кишваре аз он нерӯмендтар бошад.
Дар кулл, ҳеч тозагӣ дар сиёсати хориҷии Омрико то ба ҳол надидаам. Омрико ҳамоно мекӯшад, ки нуфузашро дар ҷаҳон бештар намояд ва манофеъи иқтисодии худро таъмин намояд. Гузашта аз он, робитае, ки Омрико бо Режими Саҳюнист дорад, ба ҳеч ваҷҳ ба суди миллати мазлуми Фаластин нахоҳад буд. Режими Саҳюнист басти (extension/протяжение) имперюлисми ғарб (имрӯз Омрико) дар минтақа аст ва вуҷуди он ҳамеша монеъи озодӣ ва истиқлоли минтақа хоҳад буд.
Нахуст мехостам ба хотири ба рӯз нашудани тӯлонии Ҷоми Ҷам аз азизон пӯзиш бихоҳам. Дар ҳафтаҳои гузашта серкор будам ва ин гирифториҳо иҷоза намедод, ки ба Ҷоми Ҷам расидагӣ намоям. Чанд рӯзе пеш рӯйи торнигори Як Дарвеш низ матлаби ҷолибе дар бораи вазъи торнигорҳои тоҷик нашр шуда, ки мисли ҳамеша пур аз меҳр буд. Дар воқеъ ҳақ бо ӯст, ки ба рӯз намудани торнигорҳоро ҳам “ҷузъе аз... корҳоямон бидонем.”
Дар рӯзҳои охар сӯҳбатҳои зиёде дар бораи паёми раиси ҷумҳури Омрико ба олами Ислом ҳаст. Дар воқеъ ин суханронӣ, ки дар шаҳри Қоҳира баргузор гардид, ба милюнҳо мусалмонон ва ғайри мусалмононе ки дар кишварҳои умдатан мусалмоннишин ба сар мебаранд, як навъ умеде барои ояндаи нек андӯхт. Ин суханронӣ хеле моҳирона иҷро шуда буд ва паёми тозае ба ҷаҳони Ислом ирсол намуд. Ҳеч як раиси ҷумҳури Омрико пеш аз ин чунин яу суханонеро нагуфта.
Ба ҳар ҳол, ба назари банда, аз шунидани ин суханон фикр кунем, ки авзоъ дигар шуда. Як раиси ҷумҳур ва бо як суханронӣ (ҳамон тавре, ки худи Убомо гуфт) наметавонад авзоъро ба кулл тағйир намояд. Ин паём як талоше буд воқеъбинона ва талоше буд ҳисобкорона барои коҳишдодани бадбинии Омрико, ки имрӯз на танҳо дар ҷаҳон Ислом, балки миёни тамоми мардумони озодманиш паҳн шуда. Банда бо этиқоди Рашиди Ғанӣ, коршиноси тоҷик дар масоъили Ховари Миёна мувофиқам, ки дар мусоҳибае бо БӣБӣСӣ Форсӣ мегӯяд ин суханон дӯстона нестанд, балки “аз натиҷаи шикасти Омрико дар Афғонистон ва Ироқ бармеояд ва бештар тасмиме перогмотикӣ мебошад.”
Банда мӯътақидам, ки сиёсатҳои бунёдии Омрико тағйир наёфта ва ин аст, ки имрӯз Омрико муҳим медонад бадбиниро нисбат ба худ коҳиш диҳад. Худи Омрико эълом намуд, ки робитаи Омрико ва режими Саҳюнист истисноӣ аст ва ин ду ҳамеша ба ҳам наздик хоҳанд буд. Омрико имрӯз бо як навъ бунбасте дар Ховари Миёна ва бисёре аз кишварҳои дигар рӯ ба рӯ, ки барои бештари сиёсатҳояш хеле зараровар аст.
То он рӯзе, ки мо дар воқеъ амалеро, ки тағйир дар сиёсатҳои Омрикоро нишон медиҳад бубинем, наметавонем ба ҳарфҳои давлатмардони Омрико эътиқод дошта бошем. Омрико, мисли ҳар як кишвари нерӯманд, ҳар кореро барои салтаталабии хеш хоҳад кард – аз ҷумла гӯл задани мардум бо ҳарфҳои ширин. Агар Омрико ба ҷаҳониёнро бовар кунонад, ки сиёсатҳояш иваз шуда ва имрӯз дар пайи салтахоҳӣ нест ва танҳо муносиботи созишкоронаро мехоҳад, пешбурди он сиёсатҳои имперюлистии худро осон хоҳад кард. Кишваре мисли Омрико ҳеч гоҳ наметавонад аз он хостаҳои салталабӣ рӯ гардонад, чун ин ҳама бар суди онҳост.
Гузашта аз он, банда боварии комил дорам, ки Эрон дар сиёсати хориҷии Омрико аз аввалиятҳое бархурдор аст. Ҳам ҷанги Афғонистон, ҳам ҷанги Ироқ ва ҳам ҳузури иқтисодиву низомии Омрико дар Халиҷи Форс ва Туркия ҳама ба хотири Эрон аст. Ҳатто тасмими Омрико барои боло бурдани нуфузи худ дар минтақаи Қафқоз аз масоъили Эрон дур нест. Албатта дар сиёсати Омрико дар Қафқоз Русия аз аввалият бархурдор аст, вале Эрон ҳам аз фикри шаклдиҳандагони сиёсати Омрико дар Қафқоз дур нест. Эрон танҳо таҳдиде дар Ховари Миёна алайҳи салтаи Омрикост. Албатта дуруст аст, ки Омрико дӯст дорад бо соири кишварҳо равобити созишкоронае дошта бошад, вале ҳамаи ин маҳдудиятҳоеро дорад. Тавсиъаи соири кишварҳо дар маърази маҳдудиятҳои Омрико қарор доранд. Омрико (мисли ҳар абаркудрати дигаре) намегузорад ҳеч кишваре монеъи манофеъаш дар минтақае бошад ё ҳеч кишваре аз он нерӯмендтар бошад.
Дар кулл, ҳеч тозагӣ дар сиёсати хориҷии Омрико то ба ҳол надидаам. Омрико ҳамоно мекӯшад, ки нуфузашро дар ҷаҳон бештар намояд ва манофеъи иқтисодии худро таъмин намояд. Гузашта аз он, робитае, ки Омрико бо Режими Саҳюнист дорад, ба ҳеч ваҷҳ ба суди миллати мазлуми Фаластин нахоҳад буд. Режими Саҳюнист басти (extension/протяжение) имперюлисми ғарб (имрӯз Омрико) дар минтақа аст ва вуҷуди он ҳамеша монеъи озодӣ ва истиқлоли минтақа хоҳад буд.
۳ نظر:
جیمس، من نوشتار شمارا حذف می کنم چون هیچ ربطی به موضوع ندارد. گذشته از آن جام جم جایگاه تبلیغات روسیه نیست.
ارسال یک نظر