چند هفته ای شد، که از سفر مجدد خود به میهن عزیزم، تاجیکستان، باز گشتم. همان طوری که هفته ای پیش قول دادم، در باره تأثرات سفرم می خواهم این جا چند حرفی بگویم. وقتی در کوچه های شهر دوشنبه قدم می زنید، دیگر گونی ظاهری را در دوشنبه می بینید. گویا دوشنبه شهر سروتمندتری شده و همه جا ساختمان های تازه را می بینیم. چندین مهمانخانه هایی ساخته شده، که گویا دوشنبه به یک شهر پر از مسافر تبدل یافته است. بوتیک (فروشگاه) های شیک سیرشماری در مرکز شهر پیدا شده و چندین سوپرمارکت هایی درهای خودرا برای مشتریان باز کرده اند.
اما در این حالت، متوجه یک خقیقتی شدم: همه این تنها نمایش ظاهری است. فقر کمتر نشده و به نظر چنین بر می آید، که زندگی مردم عادی بهتر نگشته، بلکه بدتر. نارظایت مردم از حکومت از سال های پیش خیلی نظررس است. مردم پر از غضب و ناومیدی گشته اند. سه سالی پیش در چشمان و گفتار و کردار مردم یک امید برای آینده خوبی مشاهده می شد. مردم باور داشتند، که کشور رو به بهبود نهاده و باز هم بیشتر رشد خواهد کرد. آن اخگر امیدرا در مردم امسال دیگر ندیدم. از گفته های مردم چنین بر می آید، که خشم از دولت تاجیکستان و این روح افتادگی مردم، مخصوصاً پس از زمستان مدحش گزشته به نظر می رسد. کشور باز هم بیشتر به فساد فرو رفته. و این همه پس از تشکل نمودن کمیته مبارزه با فساد نزد رییس جمهور تاجیکستان است.
مشکل اساسی تاجیکستان فساد است. چنین بر می آید، که این فساد زدگی تا بلندترین پایه های حکمت می رسد. این فساد تنها مالی نیست، بلکه پیش از همه فساد اجتمائی، فرهنگی، اخلاقیست. در هر قدم، بازرسی دولتی اوتوموبیلی (پلیس راه) خودرو هارا نگاه می دارند و از رانندگان پول می ستانند. کارمندان هر یک دفتر دولتی به هر راهی برای جیب های خود پول می ستانند. روسپی گری هم در دوشنبه خیلی زیاد شده. این همه در حالیست، که سر و صداهای بی پایانی در باره کشته شدن رییس آریان بانک، از دست خاهرزاده اش، رستم، پسر رییس جمهور، دوام دارد. همه جا سر و صدای آن است، که این جوان به هر کاری که دلش می خواهد به آن دست می زند. هر دختری که در کوچه و خیابان های شهر به نظر این "شاهزاده" افتاد، می تواند گرفتارش شود. مردم تاجیکستان چاکر این خانواده اند. از طرف دیگر، یکی از دختران رییس جمهور یک سلسله سوپرمارکت های دوشنبه را به دست خود درآورده و صاحب آن را زندانی کرده. این همه پس از سوگند رییس جمهور با شیر مادر و با دسترخان ملت تاجیک است.
این است حال دولت و ملت آریایی ما. چرا مردم ما حتی بعضی وقت چیزی بیشتری را از دولتمندان منتظیر نیست؟ حتی وقتی گپ در سر کارهای خانواده رییس جمهور می رود، مردم می گویید "خوب، او پسر/دختر رییس جمهور است. حتماً این گئنه است." ولی اصل این مصیبت جیست؟ چرا مردم چنین برخرد می کنند؟
دنباله دارد…
اما در این حالت، متوجه یک خقیقتی شدم: همه این تنها نمایش ظاهری است. فقر کمتر نشده و به نظر چنین بر می آید، که زندگی مردم عادی بهتر نگشته، بلکه بدتر. نارظایت مردم از حکومت از سال های پیش خیلی نظررس است. مردم پر از غضب و ناومیدی گشته اند. سه سالی پیش در چشمان و گفتار و کردار مردم یک امید برای آینده خوبی مشاهده می شد. مردم باور داشتند، که کشور رو به بهبود نهاده و باز هم بیشتر رشد خواهد کرد. آن اخگر امیدرا در مردم امسال دیگر ندیدم. از گفته های مردم چنین بر می آید، که خشم از دولت تاجیکستان و این روح افتادگی مردم، مخصوصاً پس از زمستان مدحش گزشته به نظر می رسد. کشور باز هم بیشتر به فساد فرو رفته. و این همه پس از تشکل نمودن کمیته مبارزه با فساد نزد رییس جمهور تاجیکستان است.
مشکل اساسی تاجیکستان فساد است. چنین بر می آید، که این فساد زدگی تا بلندترین پایه های حکمت می رسد. این فساد تنها مالی نیست، بلکه پیش از همه فساد اجتمائی، فرهنگی، اخلاقیست. در هر قدم، بازرسی دولتی اوتوموبیلی (پلیس راه) خودرو هارا نگاه می دارند و از رانندگان پول می ستانند. کارمندان هر یک دفتر دولتی به هر راهی برای جیب های خود پول می ستانند. روسپی گری هم در دوشنبه خیلی زیاد شده. این همه در حالیست، که سر و صداهای بی پایانی در باره کشته شدن رییس آریان بانک، از دست خاهرزاده اش، رستم، پسر رییس جمهور، دوام دارد. همه جا سر و صدای آن است، که این جوان به هر کاری که دلش می خواهد به آن دست می زند. هر دختری که در کوچه و خیابان های شهر به نظر این "شاهزاده" افتاد، می تواند گرفتارش شود. مردم تاجیکستان چاکر این خانواده اند. از طرف دیگر، یکی از دختران رییس جمهور یک سلسله سوپرمارکت های دوشنبه را به دست خود درآورده و صاحب آن را زندانی کرده. این همه پس از سوگند رییس جمهور با شیر مادر و با دسترخان ملت تاجیک است.
این است حال دولت و ملت آریایی ما. چرا مردم ما حتی بعضی وقت چیزی بیشتری را از دولتمندان منتظیر نیست؟ حتی وقتی گپ در سر کارهای خانواده رییس جمهور می رود، مردم می گویید "خوب، او پسر/دختر رییس جمهور است. حتماً این گئنه است." ولی اصل این مصیبت جیست؟ چرا مردم چنین برخرد می کنند؟
دنباله دارد…
Чанд ҳафтае шуд, ки аз сафари муҷаддади худ аз меҳани азизам, Тоҷикистон, боз гаштам. Ҳамон тавре, ки ҳафтае пеш қавл додам, дар бораи таассуроти сафар ин ҷо чанд ҳарфе бигӯям. Вақте дар кӯчаҳои шаҳри Душанбе қадам мезанед, дигаргунии зоҳириро дар Душанбе мебинед. Гӯё Душанбе шаҳри сарватмандтаре шуда ва ҳама ҷо сохтмонҳои тозаро мебинем. Чандин меҳмонхонаҳое сохта шуд, ки гӯё Душанбе ба як шаҳри пурмусофире табдил ёфтааст. Бутик (фурӯшгоҳ)- ҳои шики сершуморе дар маркази шаҳр пайдо шуда ва чандин суперморкетҳое дарҳои худро барои муштариён боз кардаанд.
Аммо дар ин ҳолат мутаваҷҷеҳи як ҳақиқате шудам: ҳамаи ин танҳо намоиши зоҳирӣ аст. Фақр камтар нашуд ва ба назар чунин меояд, ки зиндагии мардуми оддӣ беҳтар нагашта, балки бадтар. Норизояти мардум аз ҳукумат аз солҳои пеш хеле назаррас аст. Мардум пур аз ғазабу новмедӣ гаштаанд. Се соле пеш дар чашмон ва гуфтору кирдори мардум як умед барои ояндаи хубе мушоҳида мешуд. Мардум бовар доштанд, ки кишвар рӯ ба беҳбуд ниҳода ва боз ҳам бештар рушд хоҳад кард. Он ахгари умедро дар мардум имсол дигар надидам. Аз гуфтаҳои мардум чунин бар меояд, ки хашм аз давлати Тоҷикистон ва ин рӯҳафтодагии мардум махсусан пас аз зимистони мудҳиши гузашта ба назар мерасад. Кишвар боз ҳам бештар ба фасод фурӯ рафта. Ва ин ҳама пас аз ташкил намудани Кумитаи мубориза бо фасод назди Раисҷумҳури Тоҷикистон аст. Мушкили асосии Тоҷикистон фасод аст. Чунин бар меояд, ки ин фасодзадагӣ то баландтарин пояҳои ҳукумат мерасад. Ин фасод танҳо молӣ нест, балки пеш аз ҳама фасоди иҷтимоӣ, фарҳангӣ, ахлоқист. Дар ҳар қадам Бозрасии давлатии утумубилӣ (пулиси роҳ) худровҳоро нигоҳ медоранд ва аз ронандагон пул меситонанд. Кормандони ҳар як дафтари давлатӣ ба ҳар роҳе барои ҷайбҳои худ пул меситонанд. Руспигарӣ ҳам дар Душанбе хеле зиёд шуда. Ин ҳама дар ҳолест, ки сару садоҳои бе поёне дар бораи кушта шудани раиси Ориёнбонк аз дасти хоҳарзодааш, Рустам, писари раисҷумҳур давом дорад. Ҳама ҷо сару садои он аст, ки ин ҷавон ҳар коре ки дилаш мехоҳад ба он даст мезанад. Ҳар духтаре, ки дар кӯчау хиёбонҳои шаҳр ба назари ин «шоҳзода» уфтод, метавонад гирифтораш шавад. Мурдуми Тоҷикистон чокари ин хонаводаанд. Аз тарафи дигар, яке аз духтарони раисҷумҳур як силсила суперморкетҳои Душанберо ба дасти худ дароварда ва соҳиби онро зиндонӣ карда. Ин ҳама пас аз савганди раисҷумҳур бо шири модар ва бо дастархони миллати тоҷик аст.
Ин аст ҳоли давлат ва миллати ориёии мо. Чаро мардуми мо ҳатто баъзе вақт чизе бештареро аз давлатмандон мунтазир нест? Ҳатто вақте гап дар сари корҳои хонаводаи раисҷумҳур меравад, мардум мегӯяд «хуб, ӯ писар/духтари раисҷумҳур аст.» Вале асли ин мусибат чист? Чаро мардум чунин бархурд мекунанд?
Дунбола дорад...
۱ نظر:
Ин хама аз хую маниши бардагонаи мардуми мо бармеояд. Тасаввури ин ки раисичумхур хам бояд тобеъи конун бошад, хануз дар магзи тудахо реша надавондааст. Аз ин чост, ки мардум мутаваччехи чиноёте намешаванд, ки алайхи онхо сурат мегирад
ارسال یک نظر